|
 Bahram
Beyzaie/Beizaie
بهرام بیضایی
 بهرام
بیضایی در 5 دی ماه 1317 در تهران متولد شد. خانواده اش اهل کاشان و در کار
تعزیه بودند. او استعداد هنریش را در زمانی که محصل دبیرستان بود با نوشتن دو
نمایشنامه تاریخی نمایان کرد و نمایشنامه نویسی همچنان شیوه ترجیحی او در زمینه
نوشتاری است.
بیضایی تحصیلات دانشگاهی اش را در رشته ادبیات دانشگاه تهران به دلیل عدم علاقه
ناتمام گذاشت و در سال ۱۳۳۸ به استخدام اداره کل ثبت اسناد و املاک دماوند
درآمد
در همین زمان تحقیقات خود را در تئاتر و ادبیات حماسی آغاز کرد. در سن 21 سالگی
تحقیق جامعی در مورد شاهنامه و تعزیه که تئاتر سنتی ایران است، انجام داد. او
همچنین به یادگیری تاریخ قبل از اسلام پرداخت و با نقاشی آشنایی پیدا کرد.
ده سال بعد را بیضایی به کار تحقیقی در زمینه هنر مشرق زمین و تئاتر ایران
پرداخت و حاصل این تحقیقات یک سلسله مقاله در نشریات ادواری ایران و چندین کتاب
است که هنوز هم منبع درسی دانشجویان تئاتر محسوب می‌شود. از جمله این آثار می
توان از هشتمین سفر سندباد و سلطان مار نام برد. مقالات او در نشریات علم و
زندگی، هنر و سینما، گاهنامه آرش، مجله موسیقی، ماهنامه ستاره سینما و .. منتشر
شد
Bahram Beizaie
Bahram Beizaie
در سال 1347 او جزو اولین کسانی بود که به کانون نویسندگان ایران پیوست.
 بیضایی
فعالیت سینمایی خود را در سال 1349 با یک فیلم کوتاه به نام عمو سیبیلو آغاز
کرد و بلافاصله شروع به ساختن شاهکار سینمایی خود "رگبار" کرد. از آن زمان تا
به امروز او 8 فیلم دیگر ساخت. از آن جمله اند باشو، غریبه کوچک، شاید وقتی
دیگر و مسافران
اجراهای صحنه‌ای او اغلب از تئاترهای پر مخاطب بوده‌اند. بیضایی جوان شیفته
تئاتر سنتی ایران بود . او سه نمایشنامه عروسکی را در سال 1342 بر صحنه برد. در
سالهای 40 او تئاترهایی از نمایشنامه نویسان بزرگی چون بکت و یونسکو را به روی
صحنه برد بیضایی در سال ۱۳۵۸ نمایش مرگ یزدگرد را ساخت. او بعد از هجده سال
محروم شدن از صحنه دو نمایشنامه «کارنامه بنداربیدخش» نوشته خودش و «بانو
آئویی» را به طور هم‌زمان در سالن چهارسو و سالن قشقایی واقع در تئاترشهر به
روی صحنه برد. «شب هزارو یکم» را نیز در سال ۱۳۸۱ در سالن چهارسو اجرا کرد. در
تابستان سال ۱۳۸۴ نمایش "مجلس شبیه در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش
مهندس رخشید فرزین" را که نمایشنامهٔ آن با نیم‌نگاهی به قتل‌های زنجیره‌ای
نوشته شده بود، در سالن اصلی تئاتر شهر به روی صحنه برد که باز هم با استقبال
گرم تماشاگران روبرو شد اما پس از مدتی کوتاه به دلیلی نامعلوم اجرای آن متوقف
گردید
بیضایی یکی از محبوبترین کارگردانان معاصر ایران است و تاثیر قابل ملاحظه ای بر
روند سینما و تئاتر ایران گذاشته است
بیضایی علاوه بر کارگردانی و نمایشنامه نویسی در عرصه های دیگری چون تدوین،
عنوان بندی و تهیه کنندگی هم فعالیت دارد
او با مژده شمسایی هنرپیشه و چهره نگار ایرانی ازدواج کرده است.
جوایز و کاندیدها
جشنواره سپاس 1351 / بهترین فیلمنامه / رگبار
جشنواره فیلم فجر 1366 / نامزد لوح زرین بهترین تدوین / شاید وقتی دیگر ...
جایزه ویژه هیات داوران 1370 / برنده سیمرغ بلورین / مسافران
نامزد سیمرغ بلورین 1370 / بهترین تدوین / مسافران
نامزد سیمرغ بلورین 1370 / بهترین کارگردانی / مسافران
نامزد سیمرغ بلورین 1373 / بهترین فیلمنامه / روز واقعه
برنده سیمرغ بلورین 1379 /بهترین فیلمنامه / سگ کشی
جشن خانه سینما 1379 / نامزد تندیس زرین بهترین فیلمنامه / سگ کشی
نامزد سیمرغ بلورین 1379 / بهترین کارگردانی / سگ کشی
نامزد سیمرغ بلورین 1379 / بهترین فیلم / سگ کشی
جشن خانه سینما 1380 / برنده تندیس زرین بهترین کارگردانی / سگ کشی
جشن خانه سینما 1380 / نامزد تندیس زرین / سگ کشی
انجمن نویسندگان و منتقدان 1380 / نامزد تندیس زرین فیلم منتخب / سگ کشی
جشن خانه سینما 1380 / نامزد تندیس زرین بهترین تدوین / سگ کشی
جشن خانه سینما 1380 / کاندید تندیس زرین بهترین عنوان‌بندی سگ کشی
مجموعه آثار
فیلم :
رگبار 1351
غریبه و مه 1354 کلاغ 1356
چریکه تارا 1358 خط قرمز 1360
مرگ یزدگرد 1361 دونده
1363
 
باشو،
غریبه کوچک 1365 شاید وقتی
دیگر ... 1366
مسافران
1370 روز واقعه 1373
برج مینو 1374
بازی‌های پنهان 1374
فصل پنجم 1375 سگ
کشی 1380 زمانه
1381
تئاتر :
سلطان مار 1345 مرگ
یزدگرد 1357 کارنامه
بنداربیدخش 1377 بانو آئویی 1377
شب هزارو یکم 1381 مجلس شبیه در ذکر
مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین 1384
نمایشنامه ها : سه برخوانی
اژدهاک آرش
کارنامه ی بندار بیدخش مترسکها در شب
سه نمایشنامه ی عروسکی پهلوان
اکبر می میرد هشتمین سفر
سندباد دنیای مطبوعاتی آقای اسراری
سلطان مار میراث
و ضیافت چهار صندوق
دیوان بلخ راه طوفانی فرمان پسر
فرمان از میان تاریکی ندبه
مرگ یزدگرد (مجلس شاه کشی) خاطرات
یک هنرپیشه ی نقش دوم فتحنامه کلات
پرده خانه :
جنگنامه غلامان افرا
مجلس قربانی سنمار مجلس ضربه زدن
سیاوش خوانی شب هزار و یکم |
